Vijf broers en hun zus zaten een jaar geleden samen met mij aan de koffie. We hadden net hun oudste broer herdacht, in een viering op Allerzielen. We hadden zijn naam genoemd en een noveenkaars bij die naam geplaatst, zoals we dat bij alle overledenen doen. Het is iedere keer weer een bijzondere viering in onze dorpskerk. Omdat we daar mogen ervaren dat we als levenden in God verbonden blijven met onze dierbare doden. We zijn een gemeenschap van levenden en doden. De broers en de zus drukten dat op hun eigen verrassende manier uit. Ze hadden de handvatten van de kist van hun oudste broer afgezaagd en daar een kaarsenstandaard voor ieder familielid van gemaakt. Elke keer als ze een kaars in die standaard ontstaken, was hun broer er weer. Mooier dan dat kan ik Allerzielen niet uitleggen. We vieren dat alle overledenen die ons heilig zijn verbonden blijven met ons en zo voortleven bij God en in ons hart. Dat is de gelovige toelichting, dat is de formele uitleg van een hemel met eeuwige rust. Maar wij hier op aarde zoeken onze eigen weg om die hemel met onze dierbare overledenen dichterbij te brengen. Dat is ook Allerzielen, de hemel is niet alleen ver weg, maar ook dichtbij, in ons eigen bestaan. Zo moest ik denken aan een vrouw die haar man van het ene op het andere moment moest missen en daar onder leed. Geen afscheid, geen laatste woord, geen tedere kus tot besluit. En toch mocht ze troost ervaren in de verbondenheid die er door het plotseling sterven van haar man weer groeide tussen de kinderen. Wat in leven niet haalbaar bleek, daar zorgde het sterven voor: de broers hadden weer oog voor elkaar en zochten elkaar weer op. Dat is de hemel op aarde, geschonken na de pijn en het verdriet van de dood. De hemel is meer nabij dan we denken. Zo kreeg ik een bericht van een zoon na het overlijden van vader: dat na zes kleindochters de eerste kleinzoon geboren gaat geboren. Dat voelt voor de zoon alsof vader weer tot leven komt en de dood niet het einde is. De hemel is in de eeuwige rust bij God, maar ook op aarde bij de nabestaanden. Zo leren deze verhalen, zo vieren we Allerzielen. En zo vertel ik mijn verhalen over Allerzielen in de Podcast Kloostergesprekken.
Leo Fijen
